lek ladki yojana राज्यातील मुलींच्या शिक्षणाला चालना देण्यासाठी माननीय मुख्यमंत्री एकनाथ शिंदे आणि उपमुख्यमंत्री श्री देवेंद्र फडणवीस यांनी 2023 च्या अर्थसंकल्पात सुरू केलेली ही एक महत्त्वाची योजना आहे.
राज्यातील आर्थिकदृष्ट्या गरीब कुटुंबातील मुलींना त्यांच्या जन्मापासून ते त्यांचे शिक्षण पूर्ण होईपर्यंत आर्थिक मदत करणे हा या योजनेचा मुख्य उद्देश आहे.
या योजनेंतर्गत, राज्यातील आर्थिकदृष्ट्या गरीब कुटुंबातील मुलींच्या शिक्षणासाठी त्यांच्या जन्मापासून ते 18 वर्षे वयापर्यंत 5 टप्प्यांत एकूण रु. 98,000/- ची आर्थिक मदत दिली जाते, त्यांचे वय आणि शिक्षा यानुसार बदलते.
लेख लाडकी योजना ही प्रामुख्याने मुलींसाठी सुरू करण्यात आलेली एक महत्त्वाकांक्षी योजना आहे, जी आर्थिकदृष्ट्या गरीब कुटुंबात जन्मलेल्या मुलींना त्यांचे शिक्षण पूर्ण करण्यास आणि सामाजिक आणि आर्थिकदृष्ट्या स्वत:चा विकास करण्यास मदत करेल. [लेक गर्ल योजनेसाठी अर्ज कोठे करावा]
वाचकांना विनंती
आम्ही या लेखात झील लाडकी योजनेची माहिती दिली आहे त्यामुळे कृपया हा लेख शेवटपर्यंत वाचा आणि या योजनेचा लाभ घ्या आणि तुमच्या परिसरात आर्थिकदृष्ट्या गरीब कुटुंब असल्यास ज्यांना मुली असतील तर त्यांना या योजनेबद्दल सांगा किंवा शेअर करा. त्यांच्यासोबतचा आमचा लेख. जेणेकरून ते या योजनेअंतर्गत अर्ज करून आणि लाभ मिळवून आपल्या मुलीसह त्यांचे शिक्षण पूर्ण करू शकतील.
लेक लाडकी योजना मराठीचा मुख्य उद्देश राज्यातील आर्थिकदृष्ट्या गरीब कुटुंबातील मुलींना त्यांच्या जन्मापासून त्यांचे शिक्षण पूर्ण होईपर्यंत आर्थिक मदत करणे आहे.
समाजातील मुलींबद्दलची नकारात्मक विचारसरणी दूर करून भ्रूणहत्या थांबवणे.
राज्यातील मुलींचा सामाजिक व आर्थिक विकास.
गरीब कुटुंबांना आपल्या मुलीचे शिक्षण पूर्ण करण्यासाठी पैशासाठी कोणावरही अवलंबून राहण्याची गरज नाही, कोणाकडून पैसे घेण्याची गरज नाही.
मुलींना शिक्षणासाठी प्रोत्साहन देणे आणि शिक्षणाची आवड निर्माण करणे.
राज्यातील मुलींचा सर्वांगीण विकास.
गरीब कुटुंबातील मुली पैशाअभावी शिक्षणापासून वंचित राहू नयेत.
मुलींना स्वावलंबी बनवणे.
मुलींना शिक्षणासाठी आर्थिकदृष्ट्या सक्षम करणे
मुलींच्या जन्माला प्रोत्साहन देऊन मुलींचा जन्मदर वाढवणे
मुलींच्या शिक्षणाला प्रोत्साहन, आश्वासन आणि प्रोत्साहन देण्यासाठी.
मुलींना सक्षम करणे.
मुलींच्या मृत्यूचे प्रमाण कमी करणे आणि बालविवाह रोखणे.
कुपोषण कमी करणे.
मुलींचा शाळाबाह्य दर शून्यावर आणण्यासाठी प्रोत्साहन देणे. [लेक गर्ल योजनेसाठी अर्ज कोठे करावा]
लेक लाडकी योजनेची वैशिष्ट्ये
ही योजना राज्य सरकारने सुरू केली आहे.
लेक लाडकी योजना राज्यातील आर्थिकदृष्ट्या गरीब कुटुंबातील मुलींचे जीवनमान उंचावण्यासाठी, त्यांचे शिक्षण पूर्ण करण्यासाठी आणि त्यांना सामाजिक आणि स्वतंत्र बनवण्यासाठी महत्त्वपूर्ण ठरणार आहे.
गरीब कुटुंबांना अर्ज करताना कोणतीही अडचण येऊ नये म्हणून या योजनेची अर्ज प्रक्रिया सोपी ठेवण्यात आली आहे.
या योजनेंतर्गत दिलेली लाभाची रक्कम लाभार्थी मुलीच्या बँक खात्यात डीबीटीच्या मदतीने जमा केली जाते, ज्यामुळे आर्थिक गैरव्यवहार टाळता येतो.
या योजनेंतर्गत मुलींचा आत्मविश्वास वाढून त्यांची उन्नती होण्यास मदत होईल. [लेक गर्ल योजनेसाठी अर्ज कोठे करावा]
लेक लाडकी योजनेंतर्गत राज्यातील मुलींना त्यांच्या जन्मापासून ते १८ वर्षे वयापर्यंत एकूण ९८,००० रुपयांची आर्थिक मदत दिली जाते.
या योजनेच्या मदतीने राज्यातील आर्थिकदृष्ट्या गरीब कुटुंबातील मुलींना कोणत्याही अडचणीशिवाय शिक्षण पूर्ण करून त्यांचा सामाजिक विकास करता येणार आहे.
मुलगी १८ वर्षांची झाल्यावर DBT च्या मदतीने तिच्या बँक खात्यात रु. ७५,०००/- जमा केले जातात, ज्यामुळे मुलींना त्यांच्या पुढील शिक्षणात मदत होईल.
या योजनेमुळे समाजातील मुलगा-मुलगी भेदभाव कमी होईल.
या योजनेंतर्गत राज्यातील आर्थिकदृष्ट्या गरीब कुटुंबातील मुली त्यांच्या शिक्षणासाठी सक्षम आणि स्वावलंबी होतील, जेणेकरून त्यांना शिक्षणासाठी पैशासाठी कोणावरही अवलंबून राहावे लागणार नाही किंवा त्यांना कोणाकडून पैसेही घेण्याची गरज भासणार नाही.
मुली त्यांचे शिक्षण पूर्ण करून स्वत:साठी चांगली नोकरी मिळवू शकतात किंवा स्वत:चा रोजगार सुरू करून कुटुंबाला हातभार लावू शकतात.
गरीब कुटुंबातील मुली त्यांचे शिक्षण पूर्ण करून कुटुंबाचे जीवनमान सुधारू शकतात.
या योजनेच्या मदतीने मुलींचे भविष्य सुधारेल.
त्यामुळे राज्यातील भ्रूणहत्या थांबण्यास मदत होणार आहे.
या योजनेच्या मदतीने मुलींना शिक्षणासाठी प्रोत्साहन दिले जाईल. [लेक गर्ल योजनेसाठी अर्ज कोठे करावा]
lek ladki yojana लेक गर्ल योजना पात्रता आणि अटी अर्जदार मुलीचे कुटुंब मूळ महाराष्ट्र राज्यातील असावे. या योजनेचा लाभ फक्त महाराष्ट्र राज्यातील कुटुंबांनाच मिळणार आहे. महाराष्ट्र राज्याबाहेरील कुटुंबातील मुलींना या योजनेचा लाभ दिला जाणार नाही. लेख लाडकी योजनेचा लाभ फक्त पिवळे आणि केशरी शिधापत्रिका असलेली कुटुंबेच घेऊ शकतात. आर्थिकदृष्ट्या गरीब कुटुंबांना या योजनेचा लाभ घेता येईल. अर्जदार मुलीला केंद्र किंवा राज्य सरकारच्या इतर कोणत्याही योजनेअंतर्गत शिक्षणासाठी आर्थिक सहाय्य मिळत नसावे. 75,000/- मुलीच्या बँक खात्यात ती 18 वर्षांची झाल्यावरच जमा केली जाईल, त्यापूर्वी तिच्या बँक खात्यात कोणतीही रक्कम जमा केली जाणार नाही. लेख लाडकी योजनेचा लाभ घेण्यासाठी मुलीला तिचे शिक्षण पूर्ण करावे लागते, त्यामुळे मुलीने कोणत्याही कारणास्तव शिक्षण सोडल्यास तिला लाभाची रक्कम दिली जाणार नाही. अर्जदाराच्या कुटुंबातील कोणताही सदस्य शासकीय सेवेत कार्यरत नसावा. ही योजना पिवळे आणि केशरी शिधापत्रिका असलेल्या कुटुंबात 1 एप्रिल 2023 रोजी किंवा त्यानंतर जन्मलेल्या एक किंवा दोन मुलींना लागू होईल. तसेच मुलगा आणि मुलगी असल्यास मुलीलाही हे लागू होईल. पहिल्या मुलाच्या तिसऱ्या हप्त्यासाठी आणि दुसऱ्या अपत्याच्या दुसऱ्या हप्त्यासाठी अर्ज सादर करताना, आई/वडिलांना कुटुंब नियोजन प्रमाणपत्र सादर करणे बंधनकारक असेल. दुसऱ्या प्रसूतीदरम्यान जुळी मुले जन्माला आल्यास या योजनेचा लाभ एक मुलगी किंवा दोन्ही मुलींना मिळेल. परंतु त्यानंतर आई/वडिलांना कुटुंब नियोजन शस्त्रक्रिया करावी लागेल. 1 एप्रिल 2023 पूर्वी जन्मलेली मुलगी/मुलगा आणि त्यानंतर जन्मलेली दुसरी मुलगी किंवा जुळ्या मुली (स्वतंत्र) या योजनेअंतर्गत स्वीकारल्या जातील. परंतु आई/वडिलांना कुटुंब नियोजन शस्त्रक्रिया करावी लागेल. लाभार्थीचे बँक खाते महाराष्ट्र राज्यात असावे. लाभार्थी कुटुंबाचे वार्षिक उत्पन्न 1 लाख रुपयांपेक्षा जास्त नसावे. [लेक गर्ल योजनेसाठी अर्ज कोठे करावा] लेक लडाकी नियोजन दस्तऐवज मुलीचे जन्म प्रमाणपत्र कुटुंब प्रमुखाचे उत्पन्न प्रमाणपत्र (वार्षिक उत्पन्न रु. 1 लाख पेक्षा जास्त नसावे.) या संदर्भात तहसीलदार/सक्षम. अधिकृत प्रमाणपत्र आवश्यक असेल. अर्जदाराच्या मुलीचे आधार कार्ड (पहिल्या लाभाच्या वेळी ही अट शिथिल केली जाईल) पालकांचे आधार कार्ड बँक पासबुकच्या पहिल्या पानाची छायाप्रत रेशन कार्ड (पिवळ्या किंवा केशरी रेशन कार्डची साक्षांकित प्रत) पासपोर्ट आकाराचे छायाचित्र मतदान ओळखपत्र (अंतिम लाभासाठी १८ वर्षे पूर्ण झाल्यानंतर मतदार यादीतील मुलीच्या नावाचा पुरावा) संबंधित स्तरावर लाभासाठी अभ्यास केल्याचे संबंधित शाळेचे बोनाफाईड प्रमाणपत्र कुटुंब नियोजन शस्त्रक्रिया प्रमाणपत्र अंतिम फायद्यासाठी, मुलगी अविवाहित असणे आवश्यक असेल (अविवाहित असण्याबाबत लाभार्थीचा स्व-घोषणा फॉर्म). मोबाईल नंबर लेक लाडकी योजनेचा मराठीत लाभ घेण्याची प्रक्रिया सदर योजनेंतर्गत लाभासाठी मुलीच्या पालकांनी मुलीच्या जन्माची नोंदणी केल्यानंतर विहित नमुन्यात या शासन निर्णयासोबत जोडलेल्या परिशिष्टात नमूद केलेल्या आवश्यक कागदपत्रांसह त्या अंगणवाडी सेविकेकडे अर्ज सादर करावा लागेल. क्षेत्र 1 एप्रिल 2023 रोजी किंवा त्यानंतर संबंधित ग्रामीण किंवा शहरी भागातील संबंधित स्थानिक शासकीय संस्थेत मुलगी. सदर परिशिष्टात काही सुधारणा आवश्यक असल्यास आयुक्त, एकात्मिक बाल विकास सेवा योजना, नवी मुंबई यांच्या मार्फत त्यांच्या स्तरावर दुरुस्ती करण्यात येईल. सदर योजनेसाठी आवश्यक असलेले सर्व अर्ज हे प्रत्येक ग्रामीण व शहरी बाल विकास प्रकल्प अधिकारी, जिल्हा कार्यक्रम अधिकारी, जिल्हा परिषद, जिल्हा महिला व बाल विकास अधिकारी, राज्याच्या महिला व बाल विकास विभागीय उपायुक्त यांच्या कार्यालयात उपलब्ध असतील. . अंगणवाडी सेविका संबंधित लाभार्थ्यांकडून अर्ज गोळा करतील. लाभार्थींना आवश्यकतेनुसार अर्ज भरण्यास मदत केली जाईल आणि तो अर्ज अंगणवाडी पर्यवेक्षक/मुख्य सेविका यांना सादर करावा लागेल. वरील अर्ज आणि प्रमाणपत्रांची तपासणी/तपासणी केल्यानंतर, अंगणवाडी पर्यवेक्षिका/मुख्य सेवक या प्रकरणात एक संयुक्त यादी जिल्हा कार्यक्रम अधिकारी, जिल्हा परिषद आणि जिल्हा कार्यक्रम अधिकारी, जिल्हा परिषद आणि जिल्हा महिला व बाल विकास अधिकारी यांना पाठवतील. शहरी व ग्रामीण बालविकास प्रकल्प अधिकारी तसेच संस्थांमधील अनाथ मुलींच्या बाबतीत ते नोडल अधिकाऱ्याकडे मंजुरीसाठी सादर करतील. जिल्हा कार्यक्रम अधिकारी, जिल्हा परिषद/नोडल अधिकारी योग्य छाननीनंतर यादी मंजूर करतील आणि आयुक्तालयास सादर करतील. अनाथ मुलींना लाभ मिळण्यासाठी अर्ज सादर करताना अर्जासोबत महिला व बाल विकास विभागाच्या सक्षम अधिकाऱ्याने दिलेले अनाथ प्रमाणपत्र जोडणे आवश्यक आहे. संबंधित बाल विकास प्रकल्प अधिकारी आणि जिल्हा कार्यक्रम अधिकारी, जिल्हा परिषद मोठ्या प्रमाणात अर्ज प्राप्त झालेल्या क्षेत्राची यादृच्छिक तपासणी करतील आणि पडताळणीनंतर लाभार्थी यादीला मान्यता देतील. पर्यवेक्षक/बाल विकास प्रकल्प अधिकारी त्यांना प्राप्त झालेल्या अर्जांची छाननी करतील आणि कोणताही अर्ज अपूर्ण असल्यास किंवा सर्व प्रमाणपत्रांसह सादर न केल्यास असा अर्ज मिळाल्यानंतर 15 दिवसांच्या आत अर्जदारास लेखी कळवतील. त्यानुसार, अर्जदाराने 1 महिन्याच्या आत कागदपत्रांच्या पूर्ततेसह अर्ज सादर करणे आवश्यक आहे. कोणत्याही अपरिहार्य कारणामुळे अर्जदार या कालावधीत अर्ज दाखल करण्यात अपयशी ठरल्यास, त्याला 10 दिवसांची मुदतवाढ दिली जाईल. अशा प्रकारे, सदर अर्जावरील कार्यवाही जास्तीत जास्त 2 महिन्यांच्या कालावधीत पूर्ण केली जाईल.